Լեզվական աշխատանք 216-222
216. Տրված բառերից յուրաքանչյուրին ինչպիսի՞ հարցին պատասխանող մի քանի բառեր ավելացրո՛ւ (աշխատիր չկրկնել):
Օրինակ՝ քարե, բարձր, երկհարկանի, բնակելի, գեղեցիկ տուն:
Քույր,եղբայր, մայր, հայր, տատիկ, պապիկ:
Գեղեցիկ քույր, համբերատար եղբայր, հոգատար մայրիկ, անուշադիր հայրիկ, բույսասեր տատիկ, ընկերասեր պապիկ։
217.Տրված գոյականներին ածանցներ ավելացրո՛ւ, որ ածականներ դառնան:
Սիրտ, վախ, քար, մայր, երկինք, արև, փայտ, լեռ(ն), փողոց, երկաթ, օդ, ծաղիկ, եղբայր, ոսկի, արծաթ, ծով, Ամերիկա, Ֆրանսիա, Գերմանիա:
անսիրտ, վախկոտ, քարեր,մայրիկ, երկինքներ, արևային, փայտեր, լեռնային, փողոցային, երկաթյա, օդային, ծաղկային, եղբայրական, ոսկյա, արծաթյա, ծովային, Ամերիկական, Ֆրանսիական, Գերմանական։
218. Ընդգծված ածականները տեքստից հանի՛ր:
Համեմատի՛ր. տրվա՞ծ, թե՞ ստացված տեքստերը ըստ մտքի։
Ասում են, թե դաժան կոկորդիլոսն իր խեղճ զոհին ուտելուց հետո իսկական արցունքներ է թափում: Ի՞նչ է, այդ վայրենի կոկորդիլոսը թշվառ զոհին խղճո՞ւմ է: Գիտակ մարդիկ ասում են, որ կերածը մարսելու ժամանակ նրա օրգանիզմում ուրիշ գեղձեր էլ են գրգռվում, որից և աչքերից թափվող արցունքանման հեղուկ է առաջանում: Այդ սուտ, կեղծավոր լացը նկատի ունեն, երբ մեկի մասին ասում են, թե «կոկորդիլոսի արցունք է թափում»:
Ասում են, թե կոկորդիլոսն իր զոհին ուտելուց հետոն արցունքներ է թափում: Ի՞նչ է, այդ կոկորդիլոսը զոհին խղճո՞ւմ է: Մարդիկ ասում են, որ կերածը մարսելու ժամանակ նրա օրգանիզմում ուրիշ գեղձեր էլ են գրգռվում, որից և աչքերից թափվող հեղուկ է առաջանում: Այդ, լացը նկատի ունեն, երբ մեկի մասին ասում են, թե «կոկորդիլոսի արցունք է թափում»:
Նախադասությունների տարբերությունը այն է, որ առաջին նախադասությունում կան բառեր որոնք թեք են, իսկ մյուս նախադասությունում այդ թեք բառերը չկան։
221. Կետերի փոխարեն տեղադրի՛ր տրված ածականները: Տրված ու ստացված տեքստերը համեմատի՛ր (ածականները խոսքում ի՞նչ դեր ունեն):
Խոտավետ, լեռնային, հավերժական, կենդանական, բարձր, վայրի, մորուքավոր, անմատչելի, մշուշապատ:
Երբ բարձր տափաստաններից բարձրանում ենք դեպի լեռնային մարգագետինները և գնում դեպի կենդանական ձյան սահմանը, խոտավետ աշխարհն աղքատանում է: խոտավետ լեռնագագաթներին ամենից շատ վայրի ոչխարներն ու մորուքավոր քարայծերն են լինում: Նրանք սիրում են կանգնել բարձր ժայռերի կատարներին ու նայել հեռու՝ անմատչելի սարերին ու դաշտերին:
222. Կետերի փոխարեն տեղադրի՛ր տրված ածականները: Տրված ու ստացված տեքստերը համեմատի՛ր:
Լայնահուն, հորդահոս, կարկաչուն, արագավազ, սառնորակ, զուլալ, տարբեր, ամենախոր, անուշահամ, բարձր, կապույտ, մաքուր, թափանցիկ, արևոտ, հանդարտ (եղանակ), հարուստ, լեռնային, գեղատեսիլ, ամենամեծ, սքանչելի, գողտրիկ, վճիտ:
Գետնի վրայով լայնահուն ու հորդահոս գետեր, կարկաչուն ու արագավազ առվակներ են հոսում, գետնի տակից գողտրիկ ու վճիտ աղբյուրներ են բխում, և երբ նրանց ջրերը որևէ իջվածքում կուտակվում են, լիճ է գոյանում: Իսկ որքա՜ն անուշահամ լճեր կան: Երկրագնդի մաքուր լճի՝ Բայկալի ափերը երիզող ամենամեծ լեռներն ասես սքանչելի մշուշի վրա են կախված: Ձգվում է ամենախոր լիճը հարյուրավոր կիլոմետրեր, ու տեղացիները նրան ծով են անվանում: Բայկալը լեռնային ու կապույտ ջուր ունի: Հանդարտ ու արևոտ եղանակին լճի հատակը տեղ-տեղ երևում է:
Մեր հանրապետությունը բարձր և սառնորակ լճերով հարուստ է: Դրանցից տարբերվողը Սևանա լիճն է, որտեղ իշխան ձուկն է բնակվում: Դիլիջանից քիչ հեռու մի լիճ կա: Նա այնքան թափանցիկ ջուր ունի, որ նրան Պարզ լիճ են կոչում: