February 20th 2024 archive

Լեզվական աշխատանք 216-222

216. Տրված բառերից յուրաքանչյուրին ինչպիսի՞ հարցին պատասխանող մի քանի բառեր ավելացրո՛ւ (աշխատիր չկրկնել):

Օրինակ՝  քարե, բարձր, երկհարկանի, բնակելի, գեղեցիկ տուն:

  Քույր,եղբայր, մայր, հայր, տատիկ, պապիկ:
Գեղեցիկ քույր, համբերատար եղբայր, հոգատար մայրիկ, անուշադիր հայրիկ, բույսասեր տատիկ, ընկերասեր պապիկ։

217.Տրված գոյականներին ածանցներ ավելացրո՛ւ, որ ածականներ դառնան:

            Սիրտ, վախ, քար, մայր, երկինք, արև, փայտ, լեռ(ն), փողոց, երկաթ, օդ, ծաղիկ, եղբայր, ոսկի, արծաթ, ծով, Ամերիկա, Ֆրանսիա, Գերմանիա:

անսիրտ, վախկոտ, քարեր,մայրիկ, երկինքներ, արևային, փայտեր, լեռնային, փողոցային, երկաթյա, օդային, ծաղկային, եղբայրական, ոսկյա, արծաթյա, ծովային, Ամերիկական, Ֆրանսիական, Գերմանական։

218. Ընդգծված ածականները տեքստից հանի՛ր:


Համեմատի՛ր. տրվա՞ծ, թե՞ ստացված տեքստերը ըստ մտքի։

            Ասում են, թե դաժան կոկորդիլոսն իր խեղճ զոհին ուտելուց հետո իսկական արցունքներ է թափում: Ի՞նչ է, այդ վայրենի կոկորդիլոսը թշվառ զոհին խղճո՞ւմ է: Գիտակ մարդիկ ասում են, որ կերածը մարսելու ժամանակ նրա օրգանիզմում ուրիշ գեղձեր էլ են գրգռվում, որից և աչքերից թափվող արցունքանման հեղուկ է առաջանում: Այդ սուտ, կեղծավոր լացը նկատի ունեն, երբ մեկի մասին ասում են, թե «կոկորդիլոսի արցունք է թափում»:

Ասում են, թե կոկորդիլոսն իր զոհին ուտելուց հետոն արցունքներ է թափում: Ի՞նչ է, այդ կոկորդիլոսը զոհին խղճո՞ւմ է: Մարդիկ ասում են, որ կերածը մարսելու ժամանակ նրա օրգանիզմում ուրիշ գեղձեր էլ են գրգռվում, որից և աչքերից թափվող հեղուկ է առաջանում: Այդ, լացը նկատի ունեն, երբ մեկի մասին ասում են, թե «կոկորդիլոսի արցունք է թափում»:

Նախադասությունների տարբերությունը այն է, որ առաջին նախադասությունում կան բառեր որոնք թեք են, իսկ մյուս նախադասությունում այդ թեք բառերը չկան։

221. Կետերի փոխարեն տեղադրի՛ր տրված ածականները: Տրված ու ստացված տեքստերը համեմատի՛ր (ածականները խոսքում ի՞նչ դեր ունեն):

Խոտավետ, լեռնային, հավերժական, կենդանական, բարձր, վայրի, մորուքավոր, անմատչելի, մշուշապատ:

 Երբ բարձր տափաստաններից բարձրանում ենք դեպի լեռնային մարգագետինները և գնում դեպի կենդանական ձյան սահմանը, խոտավետ աշխարհն աղքատանում է: խոտավետ լեռնագագաթներին ամենից շատ վայրի ոչխարներն ու մորուքավոր քարայծերն են լինում: Նրանք սիրում են կանգնել բարձր ժայռերի կատարներին ու նայել հեռու՝ անմատչելի սարերին ու դաշտերին:

222. Կետերի փոխարեն տեղադրի՛ր տրված ածականները: Տրված ու ստացված տեքստերը համեմատի՛ր:

Լայնահուն, հորդահոս, կարկաչուն, արագավազ, սառնորակ, զուլալ, տարբեր, ամենախոր, անուշահամ, բարձր, կապույտ, մաքուր, թափանցիկ, արևոտ, հանդարտ (եղանակ), հարուստ, լեռնային, գեղատեսիլ, ամենամեծ, սքանչելի, գողտրիկ, վճիտ:

            Գետնի վրայով լայնահուն ու հորդահոս գետեր, կարկաչուն ու արագավազ առվակներ են հոսում, գետնի տակից գողտրիկ ու  վճիտ աղբյուրներ են բխում, և երբ նրանց ջրերը որևէ իջվածքում կուտակվում են,  լիճ է գոյանում: Իսկ որքա՜ն անուշահամ լճեր կան: Երկրագնդի մաքուր լճի՝ Բայկալի ափերը երիզող ամենամեծ լեռներն ասես սքանչելի մշուշի վրա են կախված: Ձգվում է ամենախոր լիճը հարյուրավոր կիլոմետրեր, ու տեղացիները նրան ծով են անվանում: Բայկալը լեռնային  ու կապույտ ջուր ունի: Հանդարտ ու արևոտ եղանակին լճի հատակը տեղ-տեղ երևում է:
Մեր հանրապետությունը բարձր և սառնորակ լճերով հարուստ է: Դրանցից տարբերվողը Սևանա լիճն է, որտեղ իշխան ձուկն է բնակվում: Դիլիջանից քիչ հեռու մի լիճ կա: Նա այնքան թափանցիկ ջուր ունի, որ նրան Պարզ լիճ են կոչում:

Традиции  празднования Масленицы.

Каждый день масленичной недели  имел собственное название и ритуальное значение.

Понедельник называли «встреча».В этот день встречали Масленицу, наряжали куклу-чучело. Родственники навещали друг друга, договаривались, как будут проводить неделю.

Вторник – «заигрыш».  Начинались разные  игры и потехи: катания на санях, народные гулянья, представления. По улицам ходили ряженые в масках, устраивали веселые домашние концерты. Большими компаниями катались по городу, на тройках.

Среда – «лакомка».В каждой семье накрывали столы с вкусной едой, пекли блины, в деревнях  варили пиво. Повсюду появлялись театры, торговые палатки. В них продавались горячие сбитни, каленые орехи, медовые пряники. Под открытым небом устраивали чаепития с блинами.

«Широкий» четверг.Начинается основное веселье: возят чучело, катаются на горках и тройках, поют частушки, ходят колядовать. Перед Великим постом надо нагуляться, как следует.

Пятница – «тещины вечёрки».Посещение тещи зятьями. Неуважение зятя к этому событию считалось  обидой и было поводом к вечной вражде между ним и тещей.

Суббота – «золовкины посиделки». Молодые невестки принимали у себя родных, а своим золовкам – сестрам мужа они вручали подарки.

«Прощеное» воскресенье (целовальник, проводы) Провожали Масленицу. Соломенное чучело чествовали, а потом увозили за околицу, где сжигали на костре. В последний день масленицы все просят друг у друга прощения, освобождаясь от грехов перед Великим постом: “Прости меня, если виноват” — “И ты меня прости” — “Бог простит”. Все это сопровождалось поклонами и поцелуями.